Karbondioksit (CO2)

Karbondioksit (CO2) Gaz

1. KİMYASAL ÜRÜN VE FİRMA TANIMI

Ürün Adı                             : Karbondioksit ( gaz halinde )

Kimyasal Formülü             : CO₂

Kullanım Alanı                   : Yumuşak içeceklerde; Su işlemlerinde pH kontrolü için; Metal kaynağında inert bir örtü olarak; Seralarda bitkiler için büyüme uyarıcısı olarak; gıda ürünlerinin dondurulmasında ve soğutulmasında ve yangın söndürücü olarak kullanılmaktadır.

2. BİLEŞİMİ HAKKINDA BİLGİLER

Ticari Adı	% Hacim	CAS Numarası	EEC Numarası	Mevzuat Risk Ve  Güvenlik Bilgileri
Saf Karbondioksit	99,9	124-38-9	204-696-9	Yok
Yüksek Saflıkta Karbondioksit	99,995	124-38-9	204-696-9	Yok

3.TEHLİKELERİN TANIMLANMASI

Renksiz, kokusuz, zehirsiz, parlayıcı olmayan bir gazdır. Boğucu buhara sahiptir. Havadan 1,53 kat daha ağardır. Toksitesi, mesleki maruz kalma sınırı (TLV) 5000 ppm’dir. Düşük konsantrasyonları ( % 3-5 molar havada ), kan dolaşımında artış, ık nefes alınmasını ve baş ağrısına neden olabilir. Orta konsantrasyonları ( %8-15 molar havada ),baş ağrısı, uyuşukluk, baş dönmesi, burun ve boğazda acı,kalp çarpıntısı, kusma ve bilinç kaybına sebep olabilir. Yüksek konsantrasyonları boğulmaya neden olabilir. Basınçlı gazdır. Tüpler, 50 ^OC’nin altında kullanılmalı ve muhafaza edilmelidir.

4. İLK YARDIM TEDBİRLERİ

Teneffüz Edilmesi: Yüksek konsantrasyonda ürüne maruz kalan kişi bilinç kaybından dolayı boğulduğunu fark etmeyebilir. Çalışanın riskini en aza indirerek kazazede derhal temiz bir sahaya götürülmelidir. Hava girişinde herhangi bir engel olmamalıdır. Eğer solunum zayıflığı varsa veya durmuşsa, derhal suni teneffüs uygulanmalıdır. Kazazede sıcak ve rahat tutulmalıdır. Daha sonraki tedavi semptomatik ve destek tedavi olmalıdır.

5. YANGIN İLE MÜCADELE YÖNTEMLERİ

Uygun Söndürme Aracı / Söndürme Yöntemi              : Karbondioksit yanıcı değildir. Tutuşan malzeme uygun söndürme aracı kullanılır. Gaz fazdaki karbondioksit yüksek basınca dayanıklı çelik tüpler içinde sıkıştırılmış olarak muhafaza edilir. Yangın durumunda sıcaklık artışı ile birlikte basıncın artması ile tüpün şiddetle yırtılmasına neden olabilir. Yangına maruz kalan tüpler, yangın esnasında ve yangın sonrasında emniyetli bir mesafeden su ile soğutulmalıdır. Gaz sıkışmasını önlemek  amacı ile tüpün ventil kısmına su tutulmamalıdır. Aksi takdirde gaz toplanabilir ve patlamaya gaz toplanabilir ve patlamaya yol açabilir.

Uygun Olmaya Söndürme Aracı / Yöntemi                   : Yok.

Yanma Sonucu Ortaya Çıkabilecek Zararlı Maddeler  : Yok.

Yangınla Mücadelede Koruyucu Ekipman                    : Yangın ile mücadele ekibi solunum koruma cihazı takmalı aleve dayanıklı elbise giymelidir.

6. KAZA SONUCU GAZ YAYILMASI KARŞI ALINACAK TEDBİRLER

Kişisel Tedbirler                            : Ürünün yayıldığı bölge derhal boşaltılmalıdır. Ürünün yayıldığı bölgeye girişlerde ortam atmosferi tamamen güvenli duruma gelene kadar pozitif  basınçlı solunum cihazı kullanılmalıdır.

Çevrede Alınacak Tedbirler         : Gaz kaçağı yapan tüp emniyetli bir alana götürülmeli ve üzerinde hiçbir tamirat yapılmadan TOKGAZ aranmalıdır.

Temizlik Yöntemleri                      : Etkilenen bölge havalanmalıdır.

7. KULLANMA VE DEPOLAMA

Kullanma     : tüpler işletme içinde nakledilirken vanaları kapalı ve kapakları kapalı olmalıdır. Nakil sırasında tüpler yan yatırılmamalı, tercihen dik vaziyette, bir araba üzerinde ve bağlı olarak nakledilmelidir. Tüpler kapağından veya ventilinden kaldırılarak taşınmamalıdır. Tüpleri kaldırmak için mıknatıs, halat veya zincir kullanıl malıdır. Tüpler düşmemeli veya birbirine çarpmalıdır. Kullanım mahalline getirilen tüpler dik olarak kullanılmalı, tüp üzerindeki etiketten doğru gazın kullanıldığı kontrol edilmelidir.  Kapağı sökülüp vana dişleri kontrol edilmelidir.  Uygun basınç düşürücü ( düzenleyici ) ve ekipman monte edilmelidir. Vanası asla yağlanmamalı ve yavaşça açılmalıdır. Uygun bir yöntemle ( sabun köpüğü, kaçak tespit solüsyonu vb. ) gaz kaçakları kontrol edilmelidir. Tüpü kullanıma sokmadan önce, sisteme geri besleme olmamasına dikkat edilmelidir. Bir tüpün basıncını arttırmak için asla direk çıplak ateş veya elektrikli cihazlar kullanılmamalıdır. Tüp asla 45 ^OC nin rinde bir sıcaklığa maruz bırakılmamalıdır. Tüp içinde gaz tamamen bitmeden, tüpün vanası zorlanmadan kapatılmalı ve kapağı takılmalıdır. Üzerine boş yazılı bir etiket yapıştırılıp depoya götürülmelidir.  Tüpler takoz, rulo, mesnet vs. gibi amaçlar için kullanılmamalıdır.

Depolama    : Tüpler, paslanmaya ve sert havaya karşı korunaklı, çok iyi havalandırışmış bir sahada depolanmalıdır. Depolama esnasında tüp sıcaklığının – 40 ^OC nin altına inmeyecek 45 ^OC nin üstüne çıkmayacak şekilde önlem alınmalıdır.  Tüpler yangın riskinden ari ve ısı/tutuşturucu kaynaklardan uzak bir yerde muhafaza edilmelidir. Depolama sahası temiz tutulmalı ve yalnızca yetkili personel girebilmelidir.  Depolama sahası uygun tehlike uyarıcı işaretleri konulmalıdır. Depolanan tüpler devrilemeyecek ve yuvarlanmayacak şekilde muhafaza edilmelidir. Tüp valfleri sıkıca kapatılmalı ve koruyucu kapakları yerinde olmalıdır. Dolu ve boş tüpler ayrı ayrı depolanmalı ve ilk önce eski stok kullanılacak şekilde dolu tüpler ayarlanmalıdır.

Özel Kullanımlar    : Yukarıda belirtilenlerin dışında özel kullanım alanları olduğu bilinmektedir. Kullanıcılar bu özel uygulamalar ile ilgili literatürden edindikleri bilgiler, geçerli metotlara ve prosedüre bağlı kalmalıdır.

8. MARUZ KALMA KONTOLÜ / KİŞİSEL KORUNMA

Mesleki Maruz Kalma Limiti ( TLV  )       : 5000 ppm

Mesleki Maruz Kalma Kontroleri            :Karbondioksit zehirli değildir, fakat yüksek konsantrasyonlarda boğucu gaz olarak davranmaktadır. İstenilerek solunmamalıdır.

Solunum Sisteminin Korunması                         : Havadaki konsantrasyonu, solunum için gerekli oksijen konsantrasyonundan fazla ise tüplü solunum cihazları kullanılmalıdır.

Ellerin Korunması                                     : Sağlam iş eldivenleri kullanılmalıdır.

Gözlerin Korunması                                 : Yüz siperliği ve göz maskesi kullanılmalıdır.

Cildin Korunması                                      : Uygun iş elbiseleri ve çelik burunlu ayakkabı giyilmelidir.

Çevresel Maruziyet Kontrolleri               : Karbondioksit sera etkisi olan gazlardandır. Kontrolsüz ve tehlikeli birikmelere neden olacak deşarjlardan kaçınılmalıdır.

9. FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ

Fiziksel Hali                        : Gaz

Koku / Renk                                    : Kokusuz, Renksiz

Molekül Ağırlığı                 : 44,01 gr/mol-gr

Kaynama Noktası              : -78,5 OC

Ergime Noktası                  : -56,6 ^OC

Kritik Sıcaklık                     : 31,1 ^OC

Gazın Özgül Ağırlığı         :1,528 ( Hava = 1 )

 

Gaz Yoğunluğu                  : 1,8474 Kg / m³ ( 15 ^OC, 1 bar )

Çözünürlük ( H²O )            : 2000 mg / l

Buhar Basıncı                    : 57,3 ( 20 ^OC )

Diğer Bilgiler                      : Zehirsiz, Boğucu

 

10. KARARLILIK VE REAKTİVİTE

Kaçınılması gereken durumlar    : Normal koşullarda kararlıdır.

Kaçınılması gereken materyaller: Tepkimeye giren bazı metaller, hidrürler, nemli sezyum monoksit veya lityum asetilen karbür diamin tutuşabilir. Sodyum peroksit ve alüminyum veya magnezyum üzerinden karbondioksit geçirilirse patlayabilir.

Tehlikeli bozunma ürünleri          : 1700 ^OC nin üzerine ısıtılırsa karbon monoksitle ile oksijene ayrışır. Nem var ise asit oluşur.

11. TOKSİKOLOJİ BİLGİLERİ

Yüksek konsantrasyonları ani kan dolaşımı yetersizliklerine sebep olur. Belirtisi baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma, bilinç kaybıdır. Uzun üreli maruz kalmalarda boğulmadan dolayı ölümler olabilir.

12. EKOLOJİK BİLGİLER

Karbondioksit, daha çok atık baca gazının saflaştırılmandan veya yeraltında gazlardan lde edilmektedir.

Ekotoksisite                        : Söz konusu değil.

Hareketlilik                         : Söz konusu değil.

Kalıcılık ve Bozunabilirlik : Söz konusu değil.

Biyobirikim Potansiyeli     : Söz konusu değil.

Diğer Ters Etkiler              : Sera etkisi bulunan gazlardandır.

13. BERTARAF BİLGİLERİ

Tehlikeli Miktarlarda birikmelerin olabileceği hiçbir ortama boşaltma ve tahliye yapılmamalıdır. Tüplerde kalan gazların bertarafı için TOKGAZ ile irtibata geçilmelidir. Kontrollü bir şekilde atmosfer bırakılarak imha edilir.

14. TAŞIMA BİLGİLERİ

Parametre	Tanımlama NO	Uygu Nakliye Adı	Tehlike Sınıfı	Tehlike Sınıfı Kodu	Etiketi Bilgisi	Sevk Etiketi
ADR	UN 1013	Karbondioksit Basınçlı	2	2A	2.2	Parlayıcı Ve Toksik Olmayan Gaz

 

15. MEVZUAT BİLGİLERLİ

Mevzuat Güvenlik Tanımı            : Yok.

Mevzuat Risk Tanımları                : Yok.

16. DİĞER BİLGİLER

Bilgiler ulaşılabilen kaynaklardan iyi niyete ve doğruluğu, geçerliği, etkinliği her ne suretle olursa olsun herhangi bir dayanak oluşturması hususunda herhangi bir teminat oluşturmadan bilgi amacı ile hazırlanmıştır.